Atrial Fibrilasyon 2025: Kalıcı Felç ve Ölüm Riski Taşıyan Bu Kalp Ritmi Bozukluğunu Nasıl Tedavi Etmeliyiz?

Tem, 25 2025 Makaleler
Atrial Fibrilasyon 2025: Kalıcı Felç ve Ölüm Riski Taşıyan Bu Kalp Ritmi Bozukluğunu Nasıl Tedavi Etmeliyiz?

📌 Giriş: Sinsice Gelen Bir Tehlike

Kalbimiz dakikada 60–100 kez düzenli bir şekilde atar. Ancak bazı durumlarda bu düzen bozulur. Eğer kalbin kulakçıklarında düzensiz ve hızlı elektriksel sinyaller oluşursa, bu durum Atrial Fibrilasyon (AF) olarak adlandırılır.

AF, sadece bir ritim bozukluğu değildir. İnmeye, kalp yetmezliğine ve ani ölümlere yol açabilecek kadar ciddi sonuçlar doğurabilir. Özellikle 65 yaş üstü bireylerde sıklığı artar. Ancak tanısı kolay, tedavisi ise kişiye özel planlandığında son derece etkili olabilir.

2025 yılı itibarıyla Avrupa Kardiyoloji Derneği (ESC) tarafından yayımlanan en güncel Atrial Fibrilasyon Kılavuzu, bu hastalığın tedavisinde çok önemli yenilikler içeriyor. Bu yazımızda, bu kılavuz doğrultusunda AF tedavisinin nasıl olması gerektiğini sade bir dille anlatacağız.

🎯 Tedavide 3 Ana Hedef

AF tedavisinde amaç sadece ritmi düzeltmek değil. 2025 kılavuzu bu tedaviyi 3 temel başlığa ayırıyor:
1. İnme (felç) riskini azaltmak (Antikoagülasyon)
2. Ritim ve/veya hız kontrolü sağlamak
3. Altta yatan nedenleri düzeltmek ve yaşam kalitesini artırmak

🧠 1. İnme Önlenmeli: Antikoagülasyon (Kan Sulandırıcılar)

AF hastalarında kalpte pıhtı oluşumu çok kolaylaşır. Bu pıhtılar beyne giderek inme yapabilir. Bu nedenle birçok AF hastasına antikoagülan (kan sulandırıcı) ilaç başlanması önerilir.

🩸 Kimlere başlanmalı?

2025 ESC kılavuzu, inme riskini belirlemek için CHA₂DS₂-VASc puanlama sistemini kullanıyor:
• Kadınlarda ≥ 2,
• Erkeklerde ≥ 1 puanı olanlara antikoagülan tedavi başlanması önerilir.

💊 Hangi ilaçlar tercih edilmeli?

DOAC’lar (apiksaban, rivaroksaban, dabigatran, edoksaban) ilk tercih.
• Warfarin, sadece özel durumlarda (örneğin mekanik kapak hastaları) önerilir.

⚠ Beyin kanaması geçirmiş hastalar?

Yeni meta-analizler (JACC 2024) gösteriyor ki:
• Bu hastalarda bile antikoagülanlar, dikkatli seçilerek güvenle kullanılabilir.
• DOAC’lar, warfarine göre hem güvenli hem de daha etkilidir.

❤ 2. Ritim mi? Hız mı? Hangisi kontrol edilmeli?

AF tedavisinde temel yaklaşımlardan biri de:
• Kalbi tekrar normal ritme döndürmek (ritim kontrolü) veya
• Kalp hızını kontrol altında tutmak (hız kontrolü).

🕒 Ritim kontrolü kimler için öncelikli?

2025 kılavuzuna göre:
• Yeni tanı almış (<1 yıl) genç hastalarda
• Semptomatik bireylerde (çarpıntı, halsizlik vb.)
• Kalp fonksiyonları iyi olan hastalarda
→ Ritim kontrolü ilk seçenek olmalı.
Bu amaçla:
• Anti-aritmik ilaçlar (örneğin flekainid, propafenon, amiodaron)
• Elektrokardiyoversiyon (elektrik şoku ile ritim düzeltme)
• Kateter ablasyon (özellikle tekrarlayan AF’de)

🧘‍♂ Hız kontrolü kimler için uygun?
• Yaşlı, çok semptomu olmayan, altta kalp hastalığı olan bireylerde
→ Kalp hızı dakikada 60–100 arasında tutulmaya çalışılır.
Kullanılan ilaçlar:
• Beta blokerler (metoprolol)
• Kalsiyum kanal blokerleri (verapamil, diltiazem)
• Digoksin (özellikle kalp yetmezliğinde)
 

🔬 3. Altta Yatan Sebepleri ve Riskleri Düzeltmek

AF genellikle başka hastalıkların belirtisidir:
• Yüksek tansiyon
• Şeker hastalığı
• Tiroid bozukluğu
• Kalp yetmezliği
• Obezite
• Uyku apnesi
Bu nedenle tedaviye eşlik eden önlemler:
• Tansiyonun kontrolü
• Ağırlık kaybı (vücut kitle indeksi <27 hedeflenir)
• Alkol ve sigara bırakılması
• Uyku apnesi varsa CPAP tedavisi
• Düzenli egzersiz ve Akdeniz tipi beslenme
Kılavuz, bu faktörlerin kontrolünün, sadece ilaçlardan daha fazla fayda sağlayabileceğini vurguluyor.

⚡ Kateter Ablasyon: Yeni Altın Standart mı?

2025 kılavuzuna göre:
• İlaçlarla kontrol altına alınamayan
• Semptomatik
• Yapısal kalp hastalığı olmayan bireylerde
→ Kateter ablasyon, ritim kontrolünde ilk seçenek olabilir.
Yeni nesil teknolojilerle ablasyon işlemleri artık daha güvenli ve kalıcı hale gelmiştir. Hastaların ritmi %70-80 oranında düzene girer ve yaşam kalitesi ciddi şekilde artar.


🧓 Yaşlılar ve Kırılgan Bireylerde Ne Yapılmalı?

Yaşlı bireylerde hem inme hem kanama riski yüksektir. Ancak ESC kılavuzu diyor ki:
“Yaş, tek başına antikoagülan kullanımı için engel değildir.”
Bu yüzden:
• DOAC’lar dikkatle düşük dozlarda başlanabilir.
• Düşme riski varsa bu da inme kadar dikkate alınmalı.
• Her hasta için kişisel risk-yarar analizi yapılmalıdır.

📈 Takip Nasıl Olmalı?

AF kronik bir hastalıktır. Bu nedenle:
• İlk 3 ay, yakın takip şarttır.
• Ritim ve hız kontrolü, gerekirse tekrar değerlendirilmelidir.
• Antikoagülasyon uyumu düzenli kontrol edilmelidir.
• Yaşam tarzı değişikliklerinin sürdürülmesi desteklenmelidir.

📚 Kaynak

European Society of Cardiology (ESC). 2024 Guidelines for the Management of Atrial Fibrillation.
www.escardio.org


👨‍⚕ Son Söz

Atrial Fibrilasyon, zamanında ve doğru tedavi edilmezse kalıcı inme ve ölüme yol açabilir. Ancak modern tıpta artık kişiye özel tedavi planlarıyla bu riskleri önemli ölçüde azaltmak mümkündür.
• İnme riski? → Kan sulandırıcılar ile önlenebilir.
• Çarpıntı? → Ritim kontrolü ve ablasyon ile düzeltilebilir.
• Yaşam kalitesi? → Egzersiz, kilo kontrolü ve sağlıklı yaşamla artırılabilir.
Unutmayın: Her hasta farklıdır. Kalp ritminizi önemseyin, düzenli kontrollerinizi aksatmayın.